Βιοοργανικής Χημείας
Γενικές Πληροφορίες
Το Εργαστήριο Βιοοργανικής Χημείας λειτουργεί από το 2003 και ιδρύθηκε με το ΦΕΚ 511/3.4.2015. Το ερευνητικό του ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στη σύνθεση νέων τροποποιημένων νουκλεοζιτικών, γλυκοζιτικών και πυρρολιδινο παραγώγων με αντικαρκινικές, αντιικές, αντιοξειδωτικές και αντιδιαβητικές ιδιότητες.
Ερευνητικά Ενδιαφέροντα
Το ερευνητικό αντικείμενο του Εργαστηρίου Βιοoργανικής Χημείας, επικεντρώνεται στη σύνθεση νέων τροποποιημένων νουκλεοζιτικών και πύρρολο αναλόγων με ιδιαίτερες ιδιότητες και χαρακτηριστική βιολογική δράση.
Οι τροποποιημένοι νουκλεοζίτες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιική και αντικαρκινική χημειοθεραπεία. Σήμερα, το 15% των αντικαρκινικών φαρμάκων και το 55% των αντιικών φαρμάκων σχετίζονται με νουκλεοζιτικά ανάλογα. Τις τελευταίες δεκαετίες, νουκλεοζίτες με πενταμελή και εξαμελή υδρογονανθρακικό δακτύλιο έχουν αξιολογηθεί για τις πιθανές αντιικές και αντικαρκινικές ιδιότητές τους, καθώς και ως δομικές μονάδες στη σύνθεση νουκλεϊνικού οξέος. Επίσης έχει δοθεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη μελέτη εξωμεθυλενικών φθορο-, καθώς και φθοροθειονουκλεοζιτών, προκειμένου να βρεθούν νέα αντικαρκινικά, αντιικά, ή αντι-HIV φάρμακα με μεγαλύτερη εκλεκτικότητα και λιγότερα ανοσοκατασταλτικά αποτελέσματα έναντι των έως τώρα κλινικά χρησιμοποιούμενων. Μεταξύ άλλων, οι ακόρεστοι κετονουκλεοζίτες έχουν καθιερωθεί για την αντινεοπλασματική δραστικότητα και τα ανοσοκατασταλτικά αποτελέσματά τους.
Πολλές ενώσεις με σημαντική βιολογική δράση που απαντώνται στη φύση φέρουν τον βασικό δακτύλιο της πυρρολιδίνης. Παραδείγματα τέτοιων ενώσεων αποτελούν οι vindesine, piracetam, clausenamide και atorvastatin, για τις οποίες έχει αποδειχθεί ότι εμφανίζουν αντιμιτωτικές, αντιβακτηριακές και άλλες ιδιότητες.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το ερευνητικό αντικείμενο του εργαστηρίου επικεντρώνεται στη σύνθεση νέων νουκλεοζιτικών αναλόγων που φέρουν ιδιαίτερα δομικά χαρακτηριστικά, όπως την ακορεστότητα, εξωμεθυλένιο, φθόριο, θείο και αιθύνυλο ομάδα, τόσο στο σάκχαρο όσο και στην ετεροκυκλική βάση ενώ τελευταία ο προσανατολισμός του εργαστηρίου στράφηκε τόσο στη σύνθεση άκυκλων νουκλεοζιτικών παραγώγων όσο και στη σύνθεση αλογονομένων πύρρολο παραγώγων και τροποποιημένων πουρινών και κιναζολινών, με στόχο πάντα την εύρεση νέων αντικαρκινικών, αντιιικών και αντιοξειδωτικών παραγόντων και στη βιολογική αποτίμηση αυτών.
Προσωπικό
- Μέλη ΔΕΠ
- Ακαδημαϊκοί Υπότροφοι
- Δρ. Χρήστος Κυριαζής
- Δρ. Κολλάτος Νικόλαος
Ερευνητικά Προγράμματα
- Έρευνα Χημικών Ενώσεων κατά του AIDS Τίτλος: ‘Μodified Ιsoniazids Αgainst AIDS’. Φορέας Χρηματοδότησης: Αμερικάνικο Ινστιτούτο Υγείας. Διάρκεια: 1990 – 1993.
- Ερευνητικό διακρατικό πρόγραμμα Ε+Τ συνεργασίας Ελλάδας – Σλοβενίας, Τίτλος: ‘Σύνθεση και βιολογική μελέτη μιας νέας τάξης αμινο-φθορονουκλεοσιδίων με πιθανή αντι-ιική και αντι-καρκινική δράση’. Φορέας Χρηματοδότησης: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (2000 – 2006) Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (ΕΠΑΝ). Διάρκεια: 2004 – 2006.
- Ερευνητικό πρόγραμμα Πυθαγόρας ΙΙ: Ενίσχυση Ερευνητικών Ομάδων στα Πανεπιστήμια, Τίτλος: ‘Μοριακή Ανίχνευση Εντεροϊών σε κλινικά δείγματα και περιβάλλον’. Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία’. Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο. Διάρκεια: 2005 – 2008.
- Ερευνητικό πρόγραμμα Ε+Τ συνεργασίας Ελλάδας – Γαλλίας Τίτλος: ‘H ανθρώπινη Αγγειογενίνη ως μοριακός στόχος ανάπτυξης αντικαρκινικών φαρμάκων΄. Φορέας Χρηματοδότησης: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Διάρκεια: 2010 – 2012.
- Ερευνητικό πρόγραμμα Aristeia I”. Τίτλος: ‘Structure-assisted Design, Synthesis, and Evaluation of Bioactive compounds for type 2 Diabetes mellitus’. Φορέας Χρηματοδότησης: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Διάρκεια: 2012 –2015.
- Δράση Στοχευμένης έρευνας. Τίτλος: ‘Πυρανόζυλο-αμίδια ως νέα θεραπευτικά μέσα για την αντιμετώπιση του Σακχαρώδους Διαβήτη’. Φορέας Χρηματοδότησης: Επιτροπή ερευνών Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Διάρκεια: 2012 –2013.
- Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση-Επικαιροποίηση Γνώσεων Αποφοίτων. Τίτλος: «Ιατρική, φαρμακευτική, βιοτεχνολογία»: «Οι σύγχρονες τεχνικές βιο-ανάλυσης στην υγεία, το περιβάλλον και τη διατροφή» Διάρκεια: 2014 –2016.
Δημοσιεύσεις
Παρουσιάζονται 15 ενδεικτικές δημοσιεύσεις από την περίοδο 2015-2020
- Branched-chain sugar nucleosides: Stereocontrolled synthesis and bioevaluation of novel 3΄-C-trifluoromethyl and 3΄-C-methyl pyranonucleosides. Nikolaos Kollatos, Stella Manta, Athina Dimopoulou, Vanessa Parmenopoulou, Virginia V. Triantakonstanti,Tahsin Kellici, Thomas Mavromoustakosc, Dominique Schols, Dimitri Komiotis. Carbohydr. Res. 407 (2015), 170-178.
- An easy microwave-assisted synthesis of C8-alkynyl adenine pyranonucleosides as novel cytotoxic antitumor agents. Athina Dimopoulou, Stella Manta, Vanessa Parmenopoulou, Nikolaos Kollatos, Ourania Christidou, VirginiaTriantakonstanti, Dominique Schols and Dimitri Komiotis. Frontiers in Chemistry, Medicinal and Pharmaceutical Chemistry section, 3 (2015), 1-7.
- Dissipation, metabolism and sorption of pesticides used in fruit-packaging plants: Towards an optimized depuration of their pesticide-contaminated agro-industrial effluents. Panagiotis Karas, Aria Metsoviti, Vasileios Zisis, Constantinos Ehaliotis, Michalis Omirou, Evangelia S. Papadopoulou, Urania Menkissoglou-Spiroudi, Stella Manta, Dimitri Komiotis, Dimitrios G. Karpouzas. Science of The Total Environment, 530-31 (2015), 129-139.
- Glycogen Phosphorylase as a Target for Type 2 Diabetes: Synthetic, Biochemical, Structural and Computational Evaluation of Novel N-acyl-N´-(β-D-glucopyranosyl) Urea Inhibitors. Anastassia L. Kantsadi, Vanessa Parmenopoulou, Dimitar N. Bakalov, Laura Snelgrove, George A. Stravodimos, Demetra S.M. Chatzileontiadou, Stella Manta, Angeliki Panagiotopoulou, Joseph M. Hayes, Dimitri Komiotis, Demetres D. Leonidas. Curr. Topics Med. Chem. 15 (2015), 2373-2389.
- Triazole double-headed ribonucleosides as inhibitors of eosinophil derived neurotoxin. Demetra S.M Chatzileontiadou, Vanessa Parmenopoulou, Stella Manta, Anastassia L. Kantsadi, Paroula Kylindri, Marianna Griniezaki, Filitsa Kontopoulou, Aikaterini Telopoulou, Helena Prokova, Dimitrios Panagopoulos, Ester Boix, Nikolaos A.A Balatsos, Dimitri Komiotis, Demetres D. Leonidas. Bioorg. Chem. 63 (2015), 152-165.
- Synthesis of novel N-acyl-β-D-glucopyranosylamines and ureas as potential lead cytostatic agents. Vanessa Parmenopoulou, Stella Manta, Athina Dimopoulou, Nikolaos Kollatos, Dominique Schols, Dimitri Komiotis. Med, Chem. Res. 25 (2016), 932-940.
- Novel feed including bioactive compounds from winery wastes improved broilers’ redox status in blood and tissues of vital organs. Sotiria Makri, Ioannis Kafantaris, Dimitrios Stagos, Theodora Chamokeridou, Konstantinos Petrotos , Konstantinos Gerasopoulos, Anastasios Mpesios, Nikolaos Goutzourelas, Stylianos Kokkas, Panagiotis Goulas, Dimitrios Komiotis, Dimitrios Kouretas. Food Chem. Toxicol. 102 (2017), 24-31.
- Rapid Microwave-Assisted Synthesis of Modified Pyrimidine and Purine Pyranonucleosides as Novel Cytotoxic, Antiviral Agents and Glycogen Phosphorylase B Inhibitors. Manta Stella, Dimopoulou Athina, Kollatos Nikolaos, Kyrkou Georgia, Spanos Stylianos and Komiotis Dimitri. Med. Chem. 7(5) (2017), 865-868.
- Facile microwave-assisted synthesis of various C5-modified pyrimidine pyranonucleosides as potential cytotoxic antitumor agents. Athina Dimopoulou, Nikolaos Kollatos, Stella Manta, Aggeliki Panagiotopoulou, Athanasios Karastergiou, Filitsa Kontopoulou, Dominique Schols and Dimitri Komiotis. Curr. Microwave Chem. 4(4) (2017), 324-338.
- Evidence for Novel Action at the Cell‐Binding Site of Human Angiogenin Revealed by Heteronuclear NMR Spectroscopy, in silico and in vivo Studies. Demetra Chatzileontiadou, Aikaterini Tsika, Zoi Diamantopoulou, Jean Delbé, Josette Badet, Jose Courty, Vassiliki Skamnaki, Vanessa Parmenopoulou, Dimitri Komiotis, Joseph Hayes, Georgios Spyroulias, Demetres Leonidas. Chem. Med. Chem. 13(3) (2018), 259-269.
- Polyfunctionalized Pyrrole Derivatives: Easy Three-component Microwave-assisted Synthesis, Cytostatic and Antiviral Evaluation. Stella Manta, Niki Tzioumaki, Nikolaos Kollatos Pelagia Andrea, Marili Margaritouli, Aggeliki Panagiotopoulou, Ioannis Papanastasiou, Christos Mitsos, Andrew Tsotinis, Dominique Schols and Dimitri Komiotis. Curr. Microwave Chem. 5(1) (2018), 23-31.
- Novel Feed Including Olive Oil Mill Wastewater Bioactive Compounds Enhanced the Redox Status of Lambs. Sotiria Makri, Ioannis Kafantaris, Salomi Savva, Polyxeni Ntanou, Dimitrios Stagos, Ioannis Argyroulis, Basiliki Kotsampasi, Vladimiros Christodoulou, Konstantinos Gerasopoulos, Konstantinos Petrotos, Dimitrios Komiotis and Demetrios Kouretas. in vivo, 32 (2018), 291-302.
- Synthesis of diphenoxyadamantane alkylamines with pharmacological interest. Markos-Orestis Georgiadis, Violeta Kourbeli, Vaya Ioannidou, Evangelos Karakitsios, Ioannis Papanastasiou, Andrew Tsotinis, Dimitri Komiotis, Anthony Vocat, Stewart T.Cole, Martin C.Taylor, John M.Kelly. Bioorg. Med. Chem, Lett. 29(11) (2019), 1278-1281.
- Design, Synthesis, and Biological Evaluation of Novel C5-Modified Pyrimidine Ribofuranonucleosides as Potential Antitumor or/and Antiviral Agents. Nikolaos Kollatos, Christos Mitsos, Stella Manta, Niki Tzioumaki, Christos Giannakas, Tania Alexouli, Aggeliki Panagiotopoulou, Dominique Schols, Graciela Andrei, Dimitri Komiotis. Med Chem. 2019 Feb 24. doi: 10.2174/1573406415666190225112950.
- Design, Synthesis, and Biological Evaluation of Novel C5-Modified Pyrimidine Acyclic Nucleosides. Nikolaos Kollatos, Christos Mitsos, Roula Karetsou, Styliani Danai Antonaki, Aggeliki Panagiotopoulou, Niki Tzioumaki, Stella Manta, Dominique Schols and Dimitri Komiotis. Journal of Pharmaceutics and Drug Research, J Pharm Drug Res, 3(1): 257-267.
Διδακτορικές Διατριβές
Μαντά Στυλιανή: Βιοδραστικοί ακόρεστοι κετονουκλεοζίτες. Σύνθεση και βιολογική αποτίμηση φθορο-κετονουκλεοζιτών της αδενίνης και της κυτοσίνης. (2004-2008)
Τζιουμάκη Νίκη: Σύνθεση νέων κετο και εξωμεθυλενικών πυρανονουκλεοζιτών με αντιική και κυτταροτοξική δράση. (2006-2010)
Τσουκαλά Ευαγγελία: Σύνθεση μιας νέας τάξης φθορο-θειο-νουκλεοζιτών με πιθανή αντιική και αντικαρκινική δράση. (2006-2010)
Κυρίτσης Χρήστος: Αιθυνυλο και αιθυνυλο κετονουκλεοσίδια, Σύνθεση και μελέτη αντιικής και αντικαρκινικής δράσης. (2009-2013)
Παρμενοπούλου Βανέσα: Σύνθεση νέων πυρανοζυλοαμιδικών και φουρανονουκλεοζιτικών αναστολέων της φωσφορυλάσης του γλυκογόνου και των ριβονουκλεασών ως εν δυνάμει αντιδιαβητικοί και αντικαρκινικοί παράγοντες (2011-2016)
Δημοπούλου Αθηνά: Σύνθεση τροποποιημένων στη βάση πυρανονουκλεοζιτών ως πιθανοί αντιικοί, αντικαρκινικοί και αντιδιαβητικοί παράγοντες. (2012-2017)
Κολλάτος Νικόλαος: Σύνθεση νέων τριφθορομεθυλο και διφθορομεθυλο πυρανονουκλεοζιτών με αντιική και κυτταροτοξική δράση. (2013-2020)
Εργαστήριο ΒιοΟργανικής Χημείας
Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας (2ος όροφος)
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Bιοπολις, 41500 – Λάρισα
Επικοινωνία
2410-565299
orgchem-at-bio.uth.gr