Κυτταρική Βιολογία

Αναλυτικό Περίγραμμα του Μαθήματος

• ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ: Σύσταση και δομή των βιομεμβρανών – Δημιουργία κυτταρικών μεμβρανών – Μεμβρανικός κυτταροσκελετός – Κυτταρική πολικότητα και Μεμβρανικές διαφοροποιήσεις.
• ΒΙΟΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ – ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ: Ενδοκυτταρικές και εξωκυτταρικές συγκεντρώσεις ιόντων – Δυναμικό της μεμβράνης – Διαπερατότητα μεμβρανών – Πρωτεΐνες μεταφορείς – Ιοντικοί δίαυλοι.
• ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΣΚΕΛΕΤΟΣ: Μικροϊνίδια – Ενδιάμεσα ινίδια – Μικροσωληνίσκοι.
• ΜΙΤΟΧΟΝΔΡΙΑ: Δομή, μορφολογία και χημική σύσταση των μιτοχονδρίων – Βιογένεση των μιτοχονδρίων – Ημιαυτονομία και προέλευση των μιτοχονδρίων – Παραγωγή
• ATP – Οξειδωτική φωσφορυλίωση.
• ΡΙΒΟΣΩΜΑΤΑ: Αριθμός και κατανομή των ριβοσωμάτων – Δομή και οργάνωση των ριβοσωμάτων – Προκαρυωτικά και ευκαρυωτικά ριβοσώματα – Πρωτεϊνική σύνθεση – Κατανομή πρωτεϊνών.
• ΕΝΔΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ: Τύποι ΕΔ – Μηχανισμοί διαχωρισμού και κατανομής των πρωτεϊνών – Πρωτεϊνοσύνθεση σε συνδεδεμένα ριβοσώματα – Αναδίπλωση και ωρίμανση των πρωτεϊνών – Συγκράτηση και έξοδος πρωτεϊνών από το ΑΕΔ.
• ΣΥΣΚΕΥΗ GOLGI: Δομή – Διαμερισματοποίηση της συσκευής – Λειτουργίες της συσκευής – Μεταφορικά κυστίδια.
• ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΕΚΚΡΙΣΗ: Τύποι κυτταρικής έκκρισης – Εκκριτικά κοκκία – Στάδια της εκκριτικής διαδικασίας.
• ΛΥΣΟΣΩΜΑΤΑ: Μορφολογία των λυσοσωμάτων – Σύνθεση λυσοσωμικών πρωτεϊνών – Κατηγορίες Λυσοσωμάτων – Λειτουργίες Λυσοσωμάτων – Φαγοκύτωση – Πινοκύτωση – Ενδοκύτωση.
• ΥΠΕΡΟΞΕΙΣΩΜΑΤΑ: Μορφολογία – Ενζυμική σύσταση – Λειτουργίες – Σύνθεση υπεροξεισωμικών πρωτεϊνών.
• ΠΛΑΣΤΙΔΙΑ: Κατηγορίες και δομή πλαστιδίων – Χλωροπλάστες – Γενετική σύσταση χλωροπλαστών – Φωτοσύνθεση – Δέσμευση ενέργειας και άνθρακα.
• ΠΥΡΗΝΑΣ: Πυρηνικός φάκελος – Δομή και λειτουργία του DNA – Πυρηνικές Πρωτεΐνες – Χρωματίνη – Δομή των χρωμοσωμάτων – Πυρηνίσκος.
• ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ: Κυτταρικός κύκλος – Μεσόφαση – Μίτωση – Κυτταροκίνηση – Μείωση.
• ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ: Το σύστημα ελέγχου του κυτταρικού κύκλου – Ο έλεγχος του αριθμού των κυττάρων στους πολυκύτταρους οργανισμούς – Προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος.

Εργαστηριακές Ασκήσεις

1. Διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης – Κίνηση νερού κατά μήκος της κυτταρικής μεμβράνης.
2. Κυτταρική κλασμάτωση.
3. Στερεολογία.
4. Μίτωση – Μείωση.
5. Επεξεργασία από τους φοιτητές ειδικών θεμάτων Κυτταρικής Βιολογίας, από αγγλικά κείμενα και παρουσίασή τους υπό μορφή posters.

Τρόπος Αξιολόγησης

Η επίδοση στο μάθημα αξιολογείται με βάση την ομαδική εργασία που ετοιμάζουν και παρουσιάζουν στα πλαίσια των «Ειδικών Θεμάτων Κυτταρικής Βιολογίας» (20%) και τη γραπτή εξέταση στο θεωρητικό κομμάτι του μαθήματος κατά την εξεταστική περίοδο (80%).

Προτεινόμενα Συγγράμματα

• Βιολογία Κυττάρου, Λ.Χ. Μαργαρίτης, Β.Κ. Γαλανόπουλος, Κ.Ε. Κεραμάρης, Ε.Σ. Μαρίνος, Ι.Σ. Παπασιδέρη, Δ.Ι. Στραβοπόδης, Ι.Π. Τρουγκάκος, 4η έκδοση, Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας, 2004.
• Βασικές αρχές Κυτταρικής Βιολογίας – Εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία του Κυττάρου, Alberts et al., Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδη, 2000.
• Βιολογία Κυττάρου, Βασίλης Μαρμάρας και Μαρία Λαμπροπούλου-Μαρμάρα, Εκδόσεις Typorama, 2000.
• Molecular Cell Biology, Lodish H., Berk A., C.A. Kaiser, M. Krieger, M.P. Scott, A. Bretscher, H. Ploegh & P. Matsudaira, 6th edition, W.H. Freeman & Co, 2007.
• Molecular Biology of the Cell, Alberts B., Johnston A., Lewis J., Raff M., Roberts K. and Walter P., 4th edition, Garland Pub, 2002.
• Molecular Biology of the Cell – The Problems Book, J. Wilson & T. Hunt, 5th edition, Garland Pub, 2007.

Εκπαιδευτικό Υλικό / E-class

https://eclass.uth.gr/courses/BIO_U_140/