Βιοστατιστική και Μεθοδολογία Επιστημονικής Έρευνας
Μαθησιακά αποτελέσματα
Σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές τις στατιστικές μεθόδους και να γίνουν ικανοί να διεξάγουν στατιστικές αναλύσεις εργαστηριακών δεδομένων κυρίως από το γνωστικό πεδίο των βιοεπιστημών.
Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές αναμένεται να γνωρίζουν περί:
- Της σκοπιμότητας και των βασικών βημάτων της εφαρμογής των στατιστικών προσεγγίσεων
- Τη χρησιμότητα και τα στοιχεία της περιγραφικής στατιστικής
- Τις βασικές αρχές των πιθανοτήτων και την εφαρμογή τους στις στατιστικές αναλύσεις
- Των κατανομών πιθανοτήτων
- Των εννοιών των εκτιμητών και της αναγωγής σε μεγέθη του πληθυσμού ξεκινώντας από δείγματα
- Των εννοιών της επαγωγικής στατιστικής και της χρήσης ελέγχων (παραμετρικών και μη παραμετρικών) για εξαγωγή συμπερασμάτων που σχετίζονται με ιδιότητες του πληθυσμού
- Της ορθής ερμηνείας των αποτελεσμάτων των στατιστικών προσεγγίσεων
- Θεμάτων Μεθοδολογίας Επιστημονικής Έρευνας, με εφαρμογές στην εκπαιδευτική έρευνα.
Αναλυτικό Περίγραμμα του Μαθήματος
Κατανομές πληθυσμών, Δείγματα, Κατανομές συχνοτήτων, Περιγραφή δεδομένων, Γραφικές μέθοδοι (Ραβδογράμματα, Ιστογράμματα, Κυκλικά διαγράμματα), Αριθμητικοί στατιστικοί δείκτες ή μέτρα Κεντρικής τάσης (Μέση τιμή, Διάμεσος, Επικρατούσα τιμή), Διασποράς (Εκατοστημόρια ή ποσοστιαία σημεία, Διακύμανση ή Διασπορά, Τυπική απόκλιση), Μέτρα της διασποράς (Έκταση ή εύρος, Διακύμανση – Διασπορά, Τυπική απόκλιση, Συντελεστής διακύμανσης)
Εκτιμητική, Εκτίμηση σε σημείο, Εκτίμηση σε διαστήματα εμπιστοσύνης, Διάστημα εμπιστοσύνης για τη μέση τιμή (μεγάλα δείγματα), Διάστημα εμπιστοσύνης για τη μέση τιμή (μικρά δείγματα), Διάστημα εμπιστοσύνης για τη διασπορά (μεγάλα και μικρά δείγματα), Διάστημα εμπιστοσύνης για τη διαφορά μέσων, Διάστημα εμπιστοσύνης για τη διαφορά “μέσων” ζευγαρωτών δειγμάτων, Διάστημα εμπιστοσύνης για τον λόγο των “διασπορών” δύο κανονικών πληθυσμών
Δοκιμασία υποθέσεων (έλεγχος σημαντικότητας), Μηδενική υπόθεση – Εναλλακτική υπόθεση, Σφάλμα 1ου είδους (α), Σφάλμα 2ου είδους (β), Έλεγχος για τη μέση τιμή “μ” (μεγάλα δείγματα), Έλεγχος για τη μέση τιμή “μ” (μικρά δείγματα), Έλεγχος για διαφορά δύο μέσων τιμών (μεγάλα δείγματα), Έλεγχος για τη διαφορά δύο μέσων τιμών (μικρά δείγματα), Έλεγχος σημαντικότητας για τη σύγκριση μέσων τιμών κατά ζεύγη, Έλεγχος σημαντικότητας για τη διασπορά, Σύγκριση των διασπορών δύο πληθυσμών
Ανάλυση της διακύμανσης (anova), Πίνακας ανάλυσης διασποράς
Μη παραμετρικές δοκιμασίες, Δοκιμασία προσήμου (signtest), Δοκιμασία ομογένειας (Kolmogorov –Smirnov), Αθροίσματα τάξεων (ranksumtest), Δοκιμασία Wilcoxon, Δοκιμασία Mann-Whithey, Δοκιμασία Kruskal-Wallis
Ποιοτικά δεδομένα, Κατηγορίας – Διάταξης, Σύγκριση αναλογίας ενός δείγματος με κάποια άλλη, Σύγκριση αναλογιών δύο ανεξαρτήτων δειγμάτων, Σύγκριση αναλογιών δύο δειγμάτων κατά ζεύγη, Ανάλυση “χ2”, Σύγκρισηαναλογιών s δειγμάτων με κ κατηγορίες
Ισχύς δοκιμασίας – μέγεθος δείγματος
Απλή γραμμική παλινδρόμηση – συσχέτιση, Μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων, Τυπικό σφάλμα της εκτίμησης, Τυπικό σφάλμα για το “b”, Τυπικό σφάλμα για το “a”, Συντελεστής συσχέτισης, Διάστημα εμπιστοσύνης, Διάστημα πρόβλεψης, Δοκιμασία ανεξαρτησίας, Δοκιμασία μη συσχέτισης
Ανάλυση των διαστημάτων αναφοράς, Στατιστικές μέθοδοι, Παραμετρικές διαδικασίες, Αντιμετώπιση περιθωριακών παρατηρήσεων, Διαίρεση των τιμών αναφοράς, Ατομικά δ.α.l
Το στατιστικό πακέτο λογισμικού SPSS
Στο πλαίσιο της ένταξης του μαθήματος στον κύκλο των μαθημάτων που συγκροτούν τη Βεβαίωση Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας, την οποία χορηγεί το Τμήμα, διδάσκονται ενότητες Μεθοδολογίας Επιστημονικής Έρευνας, με εφαρμογές στην εκπαιδευτική έρευνα.
Τρόπος Αξιολόγησης
Οι φοιτητές βαθμολογούνται με βάση τις επιδόσεις τους στις γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου.
Προτεινόμενα Συγγράμματα
- Εφαρμοσμένη Στατιστική με Έμφαση στις Επιστήμες Υγείας, Α. Σαχλάς & Σ. Μπερσίμης, Εκδόσεις Τζιόλα 2017
- Βιοστατιστική, Δ.Τριχόπουλος, Α. Τζώνου, Κ. Κατσουγιάννη, Εκδόσεις Παρισιάνου ΑΕ. 2001 Εισαγωγή στην Στατιστική, Σ. Κούνια, Φ. Κολυβά-Μαχαίρα, Κ. Μπαγιάτη & Ε. Μπόρα-Σέντα, Εκδόσεις Χριστοδουλίδη, 2001.
- Ανάλυση δεδομένων με τη βοήθεια στατιστικών πακέτων, Ν.Τσάντα, Χ. Μωυσιάδη, Κ. Μπαγιάτη, Θ. Χατζηπαντελή, Εκδόσεις ΖΗΤΗ, 1999.
Εκπαιδευτικό Υλικό / E-class
Διδάσκοντες
Λεωνίδας Ανθόπουλος
Καθηγητής, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Παιδαγωγικές ενότητες
