Oρμονική Ρύθμιση Μεταβολισμού
Θεωρία: 2 ώρες/εβδομάδα | Μονάδες ECTS: 4
Περιεχόμενο – Σκοπός του μαθήματος
Οι ορμόνες αποτελούν βασικά ρυθμιστικά μόρια, που ελέγχουν ποικίλες βιολογικές δραστηριότητες, όπως ο μεταβολισμός, η ανάπτυξη και η αναπαραγωγή. Ελέγχουν το μεταβολισμό βασικών βιομορίων όπως πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπιδίων. Αποτελούν κύριους ενορχηστρωτές του μεταβολισμού τόσο σε επίπεδο κυττάρου όσο και σε επίπεδο οργάνων, εξασφαλίζοντας αρμονική ρύθμιση του μεταβολισμού και της φυσιολογίας του οργανισμού γενικότερα βασικών. Κατατάσσονται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με την χημική τους φύση, τα όργανα του ενδοκρινικού συστήματος που παράγονται, το είδος του αντίστοιχου υποδοχέα τους και την απόσταση που διανύουν προκειμένου να επιτελέσουν την δράση τους. Η σύνθεση και έκκριση των ορμονών υπόκεινται σε λεπτούς μηχανισμούς ρύθμισης. Διαταραχές στην σύνθεση, έκκριση και τους μηχανισμούς δράσης των ορμονών συνεπάγεται σοβαρές μεταβολικές διαταραχές που οδηγούν σε χρόνιες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η παχυσαρκία, διαταραχές στην ανάπτυξη και αναπαραγωγή.
Το μάθημα αποσκοπεί στην κατανόηση των μηχανισμών σύνθεσης, έκκρισης και δράσης βασικών ορμονών, που ελέγχουν τον μεταβολισμό και ανάπτυξη. Απώτερος στόχος είναι η κατανόηση των μηχανισμών ολοκλήρωσης του μεταβολισμού, μέσω της δράσης των ορμονών. Για την καλύτερη κατανόηση των προαναφερθέντων παρουσιάζονται παραδείγματα μεταβολικών διαταραχών που σχετίζονται με διαταραχές στη σύνθεση έκκριση και δράση των ορμονών.
Αναλυτικό Περίγραμμα του Μαθήματος
- Εισαγωγή
- Βασικές έννοιες μεταβολισμού.
- Το ενδοκρινικό σύστημα
- Η δράση των ορμονών σε μοριακό επίπεδο
- Σύνθεση και έκκριση ορμονών
- Ορμόνες υποθαλάμου υπόφυση-ρύθμιση μεταβολισμού.
- Ορμόνες επινεφριδίων και ο ρόλος τους στη ρύθμιση του μεταβολισμού
- Θυρεοειδής ορμόνες και ο ρόλος τους στη ρύθμιση του μεταβολισμού.
- Ορμόνες αναπαραγωγικού συστήματος – βιολογικές δράσεις.
- Ορμόνες παγκρέατος και γαστρεντερικού-ρύθμιση του μεταβολισμού
- Ορμόνες ενδοκρινικού συστήματος-ολοκλήρωση του μεταβολισμού.
- Παραδείγματα Ορμονικών μεταβολικών διαταραχών
Τρόπος Αξιολόγησης
Οι φοιτητές βαθμολογούνται με βάση τις επιδόσεις τους στις γραπτές εξετάσεις (60%) στο τέλος του εξαμήνου καθώς και με βάση την απόδοσή τους στην εκπόνηση και παρουσίαση εργασίας που θα τους ανατεθεί (40%).
Προτεινόμενα Συγγράμματα
- Biochemistry, BergJ.M., TymoczkoJ.L., StryerL., 7th edition. Κωδικός στον Εύδοξο 41954660
- Κλινική Βιοχημεία, W. Marshall, Ιατρικές εκδόσεις Λίτσας, 2000.
- Βασική Ενδοκρινολογία. Charles G.D. Brook και Nicholas J. Marshal
- Βιοχημεία, Berg J.M., Tymoczko J.L., Stryer L., 7th edition
Εκπαιδευτικό Υλικό / E-class
Διδάσκοντες
Άννα-Μαρία Ψαρρά (Υπεύθυνη)
